Κυριακή 28 Οκτωβρίου 2007

Επίλογος


Ο Λευτέρης Μαυρόπουλος είναι από τους πρώτους συνεργάτες, φίλους και συγγραφείς της Ινδίκτου. Τον γνώρισα στις Σέρρες πριν 12 χρόνια και έκτοτε η Ίνδικτος έχει κυκλοφορήσει τέσσερα μυθιστορήματά του. Το τελευταίο μόλις πριν λίγους μήνες υπό τον τίτλο Το Άλλο μισό μου πορτοκάλι, συνεχίζει την πορεία του δρέποντας σπάνιες, για σύγχρονό μας πεζογράφο, κριτικές. Για όποιον δεν το έχει διαβάσει, ειλικρινά, αξίζει τον κόπο. Για του λόγου το αληθές παραπέμπω σε πρόσφατη κριτική της Λίνας Πανταλέων στην βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας.
Σεμνός και αθόρυβος οργώνει το πνευματικό του βιός αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Σήμερα παρέλαβα με ηλεκτρονικό περιστέρι ένα διήγημά του που πρόκειται να δημοσιευθεί από τον εκδοτικό οίκο Μαγικό Κουτί του συγγραφέα Νίκου Βλαντή. Το διήγημα έχει τον τίτλο Μονόλογος μιας σπερμοφάλαινας και είναι χτισμένο πάνω στον γνωστό ήρωα-φάλαινα του Μέλβιλ Μόμπι-Ντικ.
Από αυτό το διήγημα αντλώ την τελευταία παράγραφο, και την καταθέτω ως Επίλογο της συζητήσεως αρχικώς για τα όρια της ποίησης και εν τέλει για αυτά του ανθρώπου. Ο Επίλογος βέβαια δεν σημαίνει επ' ουδενί το τέλος της συζητήσεως, αλλά την συνέχισή της. Εξάλλου υπάρχει και παράταση!

Τώρα ο ήλιος μού ψήνει την καμπούρα και τα θραψερά μου πάχη απειλούν να μου συντρίψουν τα πνευμόνια. Καίγομαι και πνίγομαι. Σαν ασήμαντη χελώνα που το κύμα την πέταξε στην αμμουδιά ανάστροφα κι εκεί αργοπεθαίνει, σβήνω στην ακτή λίγα μόλις μέτρα μακριά απ’ το νερό. Τώρα έχω τη σοφία να κατανοήσω τα λάθη μου. Απ’ την ώρα που χάραξα τη ρότα μου με πλώρη να σε κατανοήσω το μόνο λιμάνι για μένα ήταν αυτό του χαμού, της εξαφάνισής μου. Πανάθλιε Αχαάβ! Μου έκανες ακόμη μεγαλύτερο κακό∙ μ’ έκανες να θέλω να περπατήσω στη στεριά πάνω στις δύο άκρες της ουράς μου. Να θέλω να γίνω θεός. Θα σε μισώ γι’ αυτό πάνω και πέρα απ’ τη ζωή μου. Ακόμη με καταδιώκεις. Λίγο πριν πεθάνω άνοιξες μέσα μου βάραθρο… σκοτεινό… βαθύ… Μ’ έβαλες να στοχαστώ: πέρα από ‘δω τι; Με εκμηδένισες Αχαάβ! Επαιρόμουν πως εγώ μονάχα γνωρίζω το βάθος… Ω! Πόσο πλανιόμουν…"

21 σχόλια:

Κυρά Ντίνα είπε...

Γιατί μου φαίνεται πως δικαιώνομαι;΄Οταν κι ένα πεζό,έστω διήγημα,που εκ φύσεως απλώνεται σ'ένα μεγαλύτερο εύρος κ εν πάση περιπτώσει, ως είδος, έχει άλλα χαρακτηριστικά, τα καταφέρνει να εκφράσει καταστάσεις ανθρώπινες μ' ένα τρόπο επαρκή κ οπωσδήποτε ικανοποιητικό ( δεν βρήκα άλλη λέξη ) ,αυτό δε σημαίνει πως πολύ συχνότερα η ποίηση,πυκνότερη έτσι κ αλλοιώς, τα καταφέρνει καλύτερα; Για το προκείμενο: αν μπορεί κάποιος να διεισδύσει στη ζωώδη κατάσταση κ να εκφράσει το τερατικό,με την πρώτη του έννοια, δεν αγγίζει άραγε ένα όριο;Κι αφού αυτό μπορεί κ το κάνει με λέξεις η ποίηση ή ένα πεζό που αρπάζει τις δυνατότητες της ποίησης, ακόμα κ αν το κάνει ξανά κ ξανά μέσα στον μακρύ ανθρώπινο χρόνο ,αυτό που ήταν απρόσιτο πριν,δηλαδή , να το κάνει προσβατό:για την διάνοια κ τις αισθήσεις σου
την ύπαρξη του θηρίου ( δεν αγνοώ τον υπαρκτό εδώ ανθρωποκεντρισμό,αλλά τον αφήνω απ'έξω),ν'ανοίξει τις εσχατιές σου, τις ανυποψίαστες ως χτες, σε μια κατάσταση, βίωμα , ματιά ε! τι λες αυτό δεν είναι βάδην στην περιοχή την ασφαλώς μέχρι χτες περιτειχισμένη;
Κ κάτι,ακόμα, κυρ Μανουήλ,γιατί με μπέρδεψες:ο επίλογος δεν είναι ένα τέλος;Εκτός κι αν για τον κάβουρα τα πράγματα είν' αλλοιώς!
Καλό απόγευμα μαζί με κουράγιο!

alzap είπε...

Καλά αυτό πρέπει να είναι το πλέον ναρκοθετημένο μπλογκ που έχει υπάρξει. Μια λάθος κίνηση, ένα λάθος βήμα, κι όλα στον αέρα!

Κυρ Μανουήλ συμπάσχω και συμπαραστέκομαι.

Κυρ Μανουήλ είπε...

κυραντίνα

Συγχώρα με για την καθυστέρηση μα η χθεσινή μέρα έκλεισε στις 3 μετά τα μεσάνυχτα.

Βλέπω πως επιμένεις! Η επιμονή δεν ταιριάζει στην περίπτωσή μας. Πρέπει να μπορούμε ν' ανοίγουμε κι άλλα θέματα. Παρ' όλα αυτά επειδή καραδοκεί κι ο alzap απαντώ.

Δεν επιθυμώ να σου στερήσω την δικαίωση. Αντιθέτως μάλιστα, δεν την διεκδικώ για τον εαυτό μου, οπότε την παραχωρώ αμαχητί.
Φοβάμαι μόνο πως θα έρθει η στιγμή που σαν άλλος Μόμπι-Ντικ θα αναφωνήσεις:
"Μ’ έβαλες να στοχαστώ: πέρα από ‘δω τι;"
Αυτό το πέρα από δω, καλή μου κυραντίνα, θα μας διαφεύγει πάντα.

Ο επίλογος, μην μπερδεύεσαι, δεν σημαίνει υποχρεωτικά το τέλος. Θα ζήσουμε κι άλλα πολλά για να οδηγηθούμε εκεί. Εξάλλου σου λέω υπάρχει και η παράταση.
Εκμεταλλευτείτε την, μην την σπαταλάτε.

Κυρ Μανουήλ είπε...

Alzap
Είδες καλέ μου δεν μ' αφήνει να πάρω ανάσα.
Και συ όμως στην κερκίδα θεατής. Μην διστάζεις, κόπιασε.

dimitris-r είπε...

Εγώ δεν μιλάω!

NinaC είπε...

Ούτε εγώ!

Κυρ Μανουήλ είπε...

dimitris-r
Κόπιασε, κόπιασε, δεν δαγκώνει!

Κυρ Μανουήλ είπε...

composition doll
Σε σας κυρία μου πάντα εκτιμούσα την ευθυκρισία σας. Άρα πολύ καλά κάνετε.

Κυρά Ντίνα είπε...

Κυρ Μανουήλ, λυπάμαι πολύ που δουλεύεις τόσο κ δε σου μένει κ πολύς χρόνος κ για να πω την αλήθεια θαυμάζω αυτή τη ζωτικότητα που σε κρατά ξύπνιο ώς τις 3 το πρωί!
Δε θέλω να σε πικράνω μα δε με πρόσεξες καλά κι ίσως δε κατάλαβες πως όλη μου η αγωνία ήταν όχι να δικαιωθώ, αλλά να φτάσω κάπου μέσα απ'
τη συζήτηση.Έτσι ,η δικαίωση έχει να κάνει με την επιβεβαίωση των υποθέσεών μου κι όχι να βγω 'νικήτρια" .
Με πλήγωσες,μα να ξέρεις πως την ευθύνη τη ρίχνω στον λόγο κι όχι σε σένα.Θέλω να πω πως ο γραπτός λόγος έχει όρια ,παρόλο που δεν αμφισβητείται η τρομακτική του επίδραση στον πολιτισμό. Θα θυμάσαι ίσως εκείνη τη συζήτηση στον Φαίδρο που βάζει το ζήτημα της υπεροχής του προφορικού λόγου έναντι του γραπτού.Ίσως γι'αυτό ακόμα ο ρόλος του δασκάλου παραμένει αναλλοίωτος.Εννοώ πως , οπως έλεγε ο Πλάτων, το γραπτό παραμένει βουβό σ' όλες τις ερωτήσεις μας κι έτσι εμείς δίνουμε την ερμηνεία που κάθε φορά μπορούμε να δώσουμε. Γι'αυτό κ τα σπουδαία έργα είναι πάντα παρόντα κι η Αντιγόνη μπορεί να παρασταίνεται ακίνητη ή δρομαία, φωνασκούσα ή με σιγανή φωνή, επιθετική ή απλώς σίγουρη για τον εαυτό της. Αλλά όχι δεν παραδόθηκες αμαχητί!Κάθε άλλο! Τουλάχιστον μ'έβαλες ν'αναρωτηθώ,αν μη τι άλλο!Και,βέβαια, άνοιξα θέματα: για τα όρια της γνώσης , ας πούμε.'Όσο για την επιμονή , φυσικά κ ταιριάζει στην περίπτωσή μας! Αλλοίμονο ,αν δεν οδηγούσαμε μια συζήτηση ώς το πέρας που ο καθένας μπορεί να φτάσει.Γι'αυτό κ νομίζω ότι η συζήτηση δεν πρέπει να εγκαταλείπεται. Και θυμίζω ,παρεμπιπτόντως, ότι πολλοί διάλογοι δεν κατέληξαν κι εμείς ακόμα τους διεξάγουμε.Π.χ. το νέο πρόσωπο της αριστεράς απ' το 1950 περίπου ή το ζήτημα του διδακτού της αρετής απ'το 370π.Χ
Και μη φοβάσαι, καλέ μου κυρ Μανουήλ, σαν τον Μόμπυ Ντικ έχει πολύ καιρό που αναρωτιέμαι "Πέρα από δω ,τι;"Σου είπα ήδη όμως πως δεν δίνω τις ήσυχες απαντήσεις που θα κοίμιζαν την ταραχή μέσα μου. Αν κ πιστεύω πως ,αν υπάρχουν, είναι πολύ λίγοι αυτοί που ησύχασαν κ αναπαύτηκαν κ δώσαν τέλος στην αβεβαιότητα.Γιατί,βέβαια, τα μεγάλα ερωτήματα π.χ. πώς είναι δυνατό το απόλυτο Καλό να δημιουργήσει το απόλυτο κακό ή γιατί ένα απίστευτα πάσχον παιδί να γίνει όργανο της σωτηρίας των γονιών του κ ποιός Θεός θα το επέτρεπε αυτό παραμένουν πάντα παρόντα.Για τα τελευταία θέλω προκαταβολικά τη συγγνώμη σου, γιατι ξέρω πως δεν πρέπει να ταράζεις κανέναν,αλλά η ρημάδα η φυλή κ η συζητητική της φύση ελαχιστη ανάπαυση προσφέρουν στους απογόνους αυτών των καταπληκτικών τεχνιτών της συζήτησης.
Αlzap , Dimitris-r κ Compsition Doll,θα μ'άρεζε πολύ να σας ακούσω!
Κυρ Μανουήλ σε χαιρετώ.

alzap είπε...

Εγώ Κυρά Ντίνα μου αυτές τις μέρες βολοδέρνω με πάθος και δόσιμο ψυχής στα μικρά και μίζερα της 11 Νοεμβρίου. Ανάσες παίρνω που και που και κοιτάζω γύρω μου τους φίλους και τις φίλες να δω τι κάνουν και πως είναι.

Και βλέπω τον αγαπημένο μου κυρ Μανουήλ και αυθορμήτως ψάχνω λευκό σεντόνι για να το σηκώσουμε στον ιστό.

Μαζί χάσαμε κυρ μανουήλ μου, μαζί.

Αλλά ας κρατήσουμε την ικανοποίηση ότι χάσαμε στα λόγια και κερδίσαμε ένα μυαλό και μια καρδιά, κοτζαμ κυρα ντίνα φέραμε πιο κοντά μας.

Κυρ Μανουήλ είπε...

Κυραντίνα
για να πω την αλήθεια θαυμάζω αυτή τη ζωτικότητα που σε κρατά ξύπνιο ώς τις 3 το πρωί!

Πόσο πολύ απατούν τα φαινόμενα καμιά φορά. Το βράδυ της Τρίτης έκλεισε στις 3 γιατί κατά την 1 έμπαινα στο γραφείο του γιατρού μου για προγραμματισμένο εδώ και δυο μήνες έλεγχο. Τρελό ε; Σε όποιον το λέω δεν το πιστεύει. Η αλήθεια είναι πως κάθε 6 μήνες που πηγαίνω στον γιατρό για τον διαβήτη μου, ποτέ δεν έχω καταφέρει να με δει πριν τα μεσάνυχτα.

Μου θυμίζεις πως υπάρχουν πολλοί διάλογοι που δεν κατέληξαν κι εμείς ακόμα τους διεξάγουμε.Π.χ. το νέο πρόσωπο της αριστεράς απ' το 1950 περίπου ή το ζήτημα του διδακτού της αρετής απ'το 370π.Χ.

Ναι και σε αυτά διαρκώς θα επιστρέφουμε. Γιατί ξανά και ξανά θα διεκδικούμε την αλήθεια, την ελπίδα. Κι αυτή δεν θα μας χαρίζεται. ΠΟΤΕ!

Κυρ Μανουήλ είπε...

Alzap

Εσείς κυρ Αλέκο, απ' ότι μαθαίνω είστε με τους κερδισμένους.
Εγώ για παρηγοριά θα πέσω στην αγκαλιά του Δ.Ρ. μπας και μας φιλέψει και τίποτα καλό!

Κυρά Ντίνα είπε...

Κυρ Μανουήλ, με συνέτριψες.
Δεν μπορώ να πω ότι λυπάμαι, γιατι ξέρεις πως τα λόγια είναι πολύ φτωχά πολύ συχνά ,δυστυχώς, αλλά να πάρει η ευχή είναι κ το μόνο που έχουμε,ειδικά όταν είναι κανείς μακριά απ' τους φίλους.Να πω ότι σ'έχω στο μυαλό μου.Και,φυσικά,δε μας χαρίζεται ούτε η ελπίδα ούτε η αλήθεια,αλλά αποτελούν αγώνισμα κ γι'αυτό συνοδεύονται με οδύνη. Καλό μας κουράγιο , λοιπόν!

Κυρ Μανουήλ είπε...

Κυραντίνα

Νάσαι καλά!

dimitris-r είπε...

Έγώ δεν κατάλαβα.
Μπήκες στις μια στου γιατρού σου το μπλογκ και βγήκες στις τρεις το πρωί, λόγω προγραμματισμένων εξετάσεων.
Για δώσε το λινκ να μου κάνει και μένα μια μαγνητική γιατί χάνω λάδια τελευταία και δεν καταλαβαίνω τίποτα.

@κυραντίνα.
εγώ όταν λέω δεν μιλάω εννοώ δεν μιλάω καθόλου.

Κυρ Μανουήλ είπε...

dimitris-r

Εσείς αγαπητέ αντικαταστήσατε την ζωή με τα μπλογκς μου φαίνεται.
Πάντως εάν χρειαστείτε ποτέ διαβητολόγο το μπλογκ του δικού μου κάπως έτσι θάναι: zoupas.blogspot.com

Τώρα που φτάνει ο καιρός για χοιροσφάγια να ελπίζουμε;

dimitris-r είπε...

dr Soupas smells good!

Κυρ Μανουήλ είπε...

dimitris-r

Soupas??

άιντε, άιντεεεεεεε!
Μάλλον μαζί με τον διαβητολόγο θα χρειαστείτε και άλλες ειδικότητες, έναν οφθαλμίατρο ίσως;

dimitris-r είπε...

Χμ, πριν 30 χρόνια είχατε χιούμορ!
Τί απεγινε;

Κυρ Μανουήλ είπε...

dimitris-r

Το κρατώ για τις δύσκολες μέρες που έρχονται.
Υπομονή λίγα χρονάκια ακόμη.

Ανώνυμος είπε...

Απκωδικοποίηση....: θρησκειών, μυθολογιών, ψυχής, σιω΄πής,.....
Σχηματοποίηση λόγου ("ποιημάτων" μου), κοσμογονία, θεογονία,....
URL : www.siopi.gr
Γεια.....
[ .....
λογική λογική : ++,
τρελή λογική : -+, ούτε.....ούτε....: +- -+ ή -+ +-,
λογική τρέλα : +-,
τρελή τρέλα : - -,
..... ]